لچک در فرش چیست؟

lachak-carpet.jpg

لچک در طرح فرش چیست؟انواع لچک و ترنج را بشناسید

زمانی که به فرش نگاه عمیقی می اندازیم متوجه خطوط و طرح های منظم و الگوهای هندسی تکرار شونده ای میشویم که شاید در نبود یک عضو از آنها ظاهر زیبای فرش زیر سوال میرفت و دیگر این اثر هنری زیبایی چندانی نداشت. چه بسا که یک نقاشی در نگاه اول صرفا طرحی خوش آب و رنگ به نظر میرسد که واقعه ای را ثبت کرده یا پرتره ای از یک کودک خردسال باشد اما دقیق تر و با نگاه نزدیکتری میابیم که این نقاشی حاصل میلیون ها رنگ در طیف های متنوع است که به طریقی هنرمندانه و هوشمندانه در جایگاه مناسبی استفاده شده تا اثری به این زیبایی خلق شود.
فرش نیز مانند یک اثر هنری همچون نقاشی ای زیبا در بردارنده ی میلیون ها گره با رنگ های متنوع در جایگاه های از پیش تعیین شده و منظم است که طرح های متناسب فرش در آن پدیدار میشود و مجموعه ی این طرح ها هویت و وجودیت یک فرش را تشکیل میدهد. شاید بعنوان یک تمرین دیداری به فرش خانه هایمان نگاهی بیندازیم متوجه نظم یک فرش از لبه و حاشیه تا مرکز فرش و ترتیب های هنرمندانه وقایع و عناصر زیبایی شناختی فرش بشویم.
در مقالات گذشته درباره ی یکی از عناصر اصلی فرش به نام ترنج توضیح داده شد ، حال به عضو مهم دیگری در طرح فرش به نام لچک اشاره میکنیم.عنصر همراه نقش ترنج که در فرش بافی به کمک نقوش دیگر کامل میشود لچک نام دارد. لچک یک چهارم طرح ترنج است که با فاصله ای متناسب ، مشابه یا متفاوت با ترنج و گاهی با رنگ متفاوتی در حاشیه دوم فرش طراحی میشود  و ظاهر فرش را منظم تر و زیبا میسازد. حد فاصل ترنج و لچک با گل های شاه عباسی تزئین میشود.
 
لچک ترنج فرش یعنی طرح لچک و ترنج همراه هم در یک فرش امده است که از زیبا ترین و رایج ترین طرح های ایرانی است در ابتدا برای جلد های چرمی کتاب مورد استفاده قرار میگرفت و از قرن دهم هجری قمری استفاده آن برای تزئین قالی ها رایج شد. لچک ها چهار مثلث چهار گوشه ی فرش را شامل میشوند که طرح لچ ها کاملا بر گرفته از طرح ترنج فرش است به همراه اضافاتی در قالب شاخ و برگ و گل یا خطوط اسلیمی و انتزاعی که گاهی نیز برای نوع آوری اندازه لچک ها از یک چهارم ترنج کوچکتر میشوند و رنگ آن تغییر میکند.
                         
حال به بررسی انواع ترنج و لچک در فرش ایرانی میپردازیم :
انواع لچک ها :
_لچک تو در تو : همچون  ترنج کاسه نیم کاسه از چند حاشیه ترکیب شده یا چند لچک کنار هم بوجود می آید.
_ لچک متداخل: لچکی که نقش آن به نقش زمینه فرش برسه و در فضای زمینه فرش ادامه داشته باشد.
_ لچک طره ای : لچکی که در آن لچک های حاشیه فرش به شکل طره به هم متصل شده باشند گویند.
_ لچک چهار ترنج : همان لچک اولیه است که یک چهارم ترنج مرکزی است.
انواع ترنج ها :
_ ترنج تو در تو : ترکیب دوتا ترنج با هم که اصطلاحا آن را ترنج کاسه نیم کاسه می نامیم که دارای یک مرکز میانی است.
_ ترنج دوگانه و سه گانه : ترنج دوگانه ترکیب دو ترنج کاسه نیم کاسه و ترنج سه گاه ترکیب سه ترنج کاسه نیم کاسه در طول فرش است.
_ کلاله : در بالا و پایین ترنج میانی معمولا برای زیبایی از طرح ترنج در ابعاد کوچکتر استفاده میشود که اصطلاحا آن را کلاله می نامیم. کلاله ها کاملا قرینه هستند و گاهی از نقوش گل ها استفاده میشود که به طریقی به متن فرش متصل میشوند و زیبایی فرش را دوچندان میکنند. گاهی ترنج با فاصله ای از کلاله ها نقش میبندد که کتیبه بین آنها جای میگیرد. اما اکثرا کلاله ها به ترنج مرکزی متصل است. اگر کلاله ها قرینه باشند آنها را سر ترنج می نامیم و در برخی موارد که کلاله ها قرینه نیستند به کلاله پایین ته ترنج گفته میشود.
_شمسه : شمسه را میتوان نوعی کلاله از نظر محل قرارگیری دانست اما در مفهوم و طرح متفاوت هستند که در اشکال بیضی و دایره و ستاره ای نقش میبندند.
ترنج ها و لچک ها همگی ابزار زیبا سازی فرش هستند که در آنها نقوش اصیل استفاده میشود و مجموعه ی آنها از فرش اثری هنرمندانه برای خانه های ایرانی میسازد .
نویسنده : خانم طهماسبی

نـظـرات
نام و نام خانوادگی : *
عنوان مطلب :
نظر شما : *
دیگر مطالب کاربردی
فرش ماشینی طرح شکارگاه
فرش ماشینی آبی
تفاوت انواع فرش 700 شانه
گبه ماشینی
فرش افشان و فرش ماشینی بدون گل وسط
clear-bug-div
کلمات رايج جستجو
فرش 1000 شانه  فرش ایرانی  فرش سنتی  فرش 1200 شانه  فرش ماشینی  انواع فرش کاشان  خرید فرش  خرید فرش ماشینی کاشان  فرش کاشان  فرش 700 شانه  فرش  خرید اینترنتی فرش  فرش 6 متری  فرش ماشینی 1000 شانه  قالی کاشان  فرش 9 متری  گلیم فرش  خرید فرش ماشینی  قالیچه  تابلو فرش دستبافت کاشان  فرش کرم رنگ  قیمت فرش  تابلو فرش کاشان  فرش ماشینی 1200 شانه  کارخانه فرش  کارخانه فرش کاشان  شانه فرش  فرش جدید  تابلو فرش دستبافت  طرح فرش  فرش کرم  تولید فرش  مدل فرش  طرح جدید فرش  فرش دستبافت کاشان  تابلو فرش  طرح فرش دستبافت  1000 شانه  فرش 12 متری  قیمت فرش ماشینی  فرش دستبافت  فرش برجسته  فرش ماشینی جدید 700 شانه  فرش ماشینی جدید  قالیچه کاشان  فرش ماشینی کاشان  طرح فرش ماشینی  فرش ماشینی 700 شانه  قیمت فرش ماشینی جدید  کارخانه فرش کاشان  قالی بافی  خرید اینترنتی فرش کاشان  نخ تمام اکریلیک  فرش گردویی  مدل فرش ماشینی  خرید مستقیم فرش  فرش با کیفیت  طرح تابلو فرش  قالی دستبافت  قیمت فرش 1200 شانه  فروشگاه فرش  تولیدی فرش  طرح قالی  قیمت فرش 9 متری  طرح فرش  فرش 1200  طرح جدید فرش ماشینی  مدل جدید فرش  فرش ماشینی 6 متری  ابعاد فرش  قالی  کارخانه کاشان  خرید تابلو فرش  فرش ماشینی  فرش کاشان  فرش 6 متری  فرش آبی  طرح فرش ماشینی کاشان  طرح جدید  گلیم  تابلو فرش ماشینی  فرش 12 متری  فرش طرح 700 شانه  فرش طرح جدید  فرش 1200 شانه  رنگ فرش  بازار فرش  فرش خوب  بازار قالی  تراکم فرش  فرش زیبا  فرش پر فروش  فرش ابریشم  شرکت فرش  فرش ارزان  فروش فرش 
فرش ماشینی درجه یک
فرش ماشینی به قیمت درب کارخانه