صادرات فرش

صادرات فرش ایرانی پیش از به وجود آمدن مشکلات جدید پیش روی این صنعت کهن ایرانی بیش از نیمی از بازار جهانی را به خود اختصاص داده بود اما چند سالی است که به وجود آمدن مشکلات اساسی در تولید فرش ایرانی موجب شده که کشورهایی مثل چین، هند و پاکستان بازار فرش را در اختیار خود بگیرند.

چرا صادرات فرش ایرانی با مشکل مواجه شده است؟

مهم ترین و اصلی ترین دلیل از رونق افتادن صادرات فرش ایرانی افزایش قیمت آن و ایجاد اختلاف قیمت با فرش های تولید شده در سایر کشورهاست. تولید فرش در ایران با توجه به عوامل زیر چندین برابر افزایش قیمت داشته است که موجب شده قیمت نهایی فرش صادر شده از ایران بسیار بالاتر از قیمت فرشهای تولید شده در کشورهای دیگر باشد:
•    افزایش دستمزد کارگران
•    افزایش قیمت مواد اولیه
•    بالا رفتن نرخ ارز
البته نمی‌توان افزایش قیمت تولید فرش را تنها دلیل از رونق افتادن صادرات فرش دانست. از دیگر عوامل مهمی که روی محدود شدن صادرات فرش تاثیر گذاشته می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    تحریم های اقتصادی
•    شرایط خاص بین المللی
•    سیاست های خارجی کشور
•    تلاش رقبا برای پیشی گرفتن در تولید فرش
•    عدم تبلیغات گسترده در بازارهای خارجی

چطور میتوان بازار فروش فرش ایرانی را در خارج از کشور مثل قبل رونق بخشید؟

راهکارهای متعددی وجود دارد که با به کارگیری آنها می‌توان صادرات فرش را به رونق قبل بازگرداند. از مهمترین مشکلات پیش روی تولید فرش ایرانی که روی صادرات آن نیز تاثیر گذاشته عواملی است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
مواد اولیه   
تامین مواد اولیه اولین قدم برای رونق اقتصادی تولید فرش در ایران است. بسیاری از تولیدکنندگان مجبورند مواد اولیه را با قیمتهای بسیار بالایی از خارج از کشور وارد کنند و همین امر بر روی قیمت نهایی فرش تولید شده در ایران تاثیر می گذارد.
بهترین راهکار برای کاهش قیمت مواد اولیه تولید فرش و افزایش رونق اقتصادی صادرات فرش ایرانی، سرمایه گذاری در داخل کشور برای تولید مواد اولیه است.

بیمه کارگران و قالیبافان

با اینکه دولت در سال ۸۸ بیمه قالیبافان و کارگران مشغول در تولیدی های فرش را تصویب کرد اما هنوز بودجه کافی برای این امر اختصاص نیافته و همین مسئله موجب می‌شود که بسیاری از قالیبافان و طراحان ایرانی به استخدام کشورهای خارجی که به آنها تسهیلات بیشتری میدهند؛ در بیایند.
با کم شدن تعداد قالیبافان، دستمزد کارگرانی که مهارت کافی در تولید فرش دارند؛ افزایش یافته و کارگاهها یا کارخانه‌های تولید فرش دیگر از عهده پرداخت این دستمزدها بر نمی آیند.
بهترین راهکار برای حفظ کارگران ماهر و با تجربه در تولید فرش ایرانی، اختصاص دادن تسهیلاتی از جمله بیمه مناسب به این کارگران است که دولت باید بودجه مناسب آن را تامین کند.

تبلیغات و بازاریابی

از دیگر مشکلات سر راه صادرات فرش به بازارهای خارجی، عدم حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت از بازرگانی خارجی در این زمینه است. بسیاری از کشورهای خارجی که در حال حاضر فرش های تولید هند و چین را خریداری می‌کنند؛ از کیفیت و شاخص های بالای تولید فرش در ایران آگاه نیستند. به همین علت، دلیل افزایش قیمت و اختلاف قیمت بین فرش ایرانی و فرش خارجی را نمی‌دانند.
بسیاری از تولیدکنندگان فرش ایرانی معتقدند که با وجود اختلاف قیمت های تولید شده در ایران در صورتی که مشتریان خارجی از مرغوبیت و کیفیت بالای فرش هایی که از ایران صادر می شود؛ اطلاعات کافی داشته باشند؛ حتی با وجود قیمت بسیار بالاتر فرشهای ایرانی، مشکلات صادرات فرش تا حدود زیادی حل خواهد شد. چون برای بسیاری از خریداران، کیفیت حرف اول را می‌زند و آنها حاضرند برای خرید کالای مرغوب که مشخصه ها و ویژگی های بالاتری از جمله دوام بیشتر داشته باشد از برندهای معتبر، هزینه بالاتری نیز پرداخت کنند.
در حقیقت فرش های تولید شده در ایران هر کدام یک اثر هنری هستند و با توجه به تجربه و مهارت قالیبافان طراحان و کارگران ایرانی در تولید فرش کاملا منطقی است که ارزش این آثار هنری نسبت به فرش های بعضاً بی کیفیت و کپی برداری شده که در کشورهایی مثل چین تولید می شود، بالاتر باشد.
مطمئناً خریدارنیز این تفاوت را در صورت ارائه اطلاعات درست و تبلیغات گسترده درک کرده و هزینه بالاتری را برای خرید فرش ایرانی پرداخت می‌کنند.
بهترین راهکار برای حل این مشکل ،تبلیغات گسترده برای معرفی مشخصه ها و ویژگی های فرش اصیل ایرانی است که می‌تواند در رونق صادرات فرش نقش بسزایی داشته باشد.
در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان فرش تصمیم گرفته‌اند وب سایت های فروش اینترنتی فرش را برای بازاریابی بهتر این صنعت در داخل و خارج از کشور راه اندازی کنند و اکثر تولید کنندگان مشهور فرش از جمله فرش کاشان، فروشگاه های اینترنتی فرش خود را با اطلاعات به روز که حاوی ویژگیها و مشخصات فرش های تولید شده و باکیفیت ایرانی است؛ توسعه داده اند و در صورت حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت امکان گسترش این فروشگاه های اینترنتی برای فروش و صادرات فرش به خارج از کشور نیز وجود دارد.
فروشگاه های اینترنتی فرش می توانند بستر مناسبی را برای خریداران خارج از کشور فراهم کنند که از سراسر جهان با انواع فرش های تولید شده در ایران آشنا شده و بدون واسطه آنها را از تولیدکنندگان ایرانی سفارش دهند.
در این میان باید بازرگانی خارجی بستری برای صادرات فرش به کشورهای خارجی و همچنین امکان پرداخت قیمت فرش تولید شده در ایران را به صورت ارزی فراهم آورد.